ความเครียด ส่งผลต่อสุขภาพจิตของเด็กได้อย่างไร
วันที่ 10 ตุลาคมของทุกปี วันสุขภาพจิตโลก (World Mental Health Day)
เด็กก็เครียดได้
สุขภาพจิต ส่งผลต่อวิธีคิดเกิดการเปลี่ยนแปลงด้านอารมณ์, การเรียนรู้ และพฤติกรรมที่อาจกระทบต่อการดำเนินชีวิต เด็กที่มีสุขภาพจิตดีจะมีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่บ้าน โรงเรียน หรืออยู่ร่วมกับคนในสังคมได้อย่างเป็นปกติ
แต่ในปัจจุบัน ปัญหาภาวะเครียดในกลุ่มเด็กและวัยรุ่นมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งอาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของสังคมและสิ่งแวดล้อม ทำให้บางครั้งเด็กไม่สามารถปรับตัวให้สอดคล้องกับสิ่งที่เกิดขึ้นได้ ส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพจิต (Mental Disorders) หากปล่อยไว้หรือเกิดขึ้นบ่อยครั้ง พฤติกรรมเหล่านั้นอาจคงอยู่และมีผลต่อเนื่องไปตลอดชีวิต ดังนั้นการได้รับวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องตั้งแต่ระยะเริ่มแรกจึงเป็นวิธีแก้ปัญหาที่ดีที่สุด
ผู้ปกครองควรตระหนักว่าเด็กมีสภาวะอารมณ์ได้เหมือนผู้ใหญ่ แต่อาการแสดงอาจแตกต่างกัน พ่อแม่อาจแยกพฤติกรรมตามวัยกับอาการป่วยทางจิตในเด็กได้ยาก ทำให้เด็กไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม ดังนั้นสังเกตการเรียนรู้สัญญาณเตือนจึงเป็นเรื่องสำคัญให้เราช่วยเหลือเด็กๆ ได้ทัน
รู้ทันสัญญาณเตือนในเด็ก
- มีท่าทีหวาดกลัว ไม่มีสมาธิ หงุดหงิดง่าย เบื่อหน่าย วิตกกังวล
- อารมณ์ พฤติกรรม และบุคลิกภาพเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
- มีอาการเศร้าต่อเนื่อง 2 สัปดาห์ขึ้นไป
- หลีกเลี่ยงการมีปฏิสัมพันธ์กับสังคมโดยรอบ ไม่พูดคุยเหมือนเดิม
- ทำร้ายหรือพูดถึงการทำร้ายตัวเอง พูดเกี่ยวกับความตายหรือการฆ่าตัวตาย
- การเรียนเปลี่ยนแปลงไป ขาดเรียนไม่ยอมไปโรงเรียน
- ปัญหาสุขภาพกาย เช่น พฤติกรรมการกินเปลี่ยนแปลง เบื่ออาหาร น้ำหนักตัวลด
- นอนไม่หลับ ฝันร้าย ปวดหัวหรือปวดท้องบ่อย ใจสั่น
ผู้ใหญ่สามารถช่วยรับมือได้อย่างไร
- ทำความเข้าใจเกี่ยวกับอาการของโรคและสุขภาพจิต
- สังเกตพฤติกรรมและอารมณ์ รับฟังด้วยความเข้าใจ สนใจ ไม่พูดแทรก
- ปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับวิธีรับมือกับพฤติกรรม
- หาวิธีผ่อนคลาย และทำกิจกรรมร่วมกับบุตรหลานของคุณ
เพราะการป้องกันคือการรักษาที่ดีที่สุด เริ่มต้นป้องกันดูแลสุขภาพกันตั้งแต่วันนี้ เพื่อสุขภาพที่ดีและยั่งยืน
แหล่งที่มา
- Mayo clinic staff. Mental illness in children: Know the signs. Mayo clinic. Feb 26, 2020. available from: https://www.mayoclinic.org/…/mental-illness-i…/art-20046577
- กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2558-2560). จำนวนผู้ป่วยมารับบริการด้านจิตเวช กรมสุขภาพจิต ปีงบประมาณ 2558-2560. สืบค้นเมื่อ วันที่ 30 กันยายน 2563: จากhttps://www.dmh.go.th/report/datacenter/map/